جارێک کابرای سێرک بەسواری فیلێکی زەبەلاحەوە بەناو شارێکدا تێدەپەڕێ لەگەڵ هەموو عارەبانە و ئاژەڵە ڕاهێنراوەکانی. لەپرێکدا توڵەیەک دەکەوێتە نێوەندیان و دەست دەکات بەوەڕین و پەلامار بەباڵای قاچە زەبەلاحەکانی ئەو فیلەی کابرای لەسەرە. کابراش سەیرێکی توڵەکە دەکات و دەڵێ:
ئەو دەنگ و قوڕگەت مەنوسێنە بەوەڕە وەڕ، لەلای ئەم فیلە تۆ زۆر لەوە بچوکتری تەنانەت بەچاویش تەماشات بکات.
توڵەکەش دەڵێ: منیش دڵنیام ئاوهام لەبەرچاوی ئەودا. بەڵام بۆ بەرچاوی خەڵكی سەگێکی جەربەزەم و ئەو هەموو زەبەلاحی و زاخەی فیل هەیەتی نامترسێنێ و ئازام!
هاوپۆل: ئەدەب
-
تووتک و فیل (کورتە چیرۆکی ڕووسی)
-
مشکی خۆخۆر – عەزیز نەسین
لە شارێکی نزیک دەریادا، کۆگایەکی گەورەی خۆراک دەبێت. ئیتر وەکو هەموو کۆگایەک مشکی بۆ دێت. بەڕێوبەری کۆگاکەش لەڕێگای ژەهرەوە خەریکیان دەبێت. بەڵام تاکو مشکێک بە ژەهر دەکوژێت، ئەو ٢٠ مشکی خستۆتەوە. مشکەکان بەرەبەرە هەرچی فەردە ئاردە دەیکەنە هێلانە و هەرچی پەنیز و گەنم و جۆیە شەوان دەیکەنە یاری بۆ خۆیان. قەبارە و هێزیان وای لێ دێت، ئیتر ئینسان ناتوانێت شەوان بێتە کۆگاکە.بەڕێوبەری کۆگاکە هەڵدەستێت کۆمەڵێک پشیلەیان بۆ دێنێت، کە ناسراون بەچەموشی و لێزانی. دەی دوای هەفتەیەک مشکەکان بەتاکتیک هەموویان دەکوژن. بەڕێوبەر هیچی بۆ نامێنێتەوە بێجگە لە شیوەن و واوەیلا لەم دۆخەی تێیکەوتووە و چی بەسەر هاتووە. ڕۆژێک بیری بۆ لای پلانێک دەچێت، دەستبەجێ سێ قەفەسی گەورە دەبات بۆ ناو کۆگاکە و دەرگاکانی دەکاتەوە. مشکیش لەبەر قەرەباڵغی پڕی دەبن. تەنها دەرگاکەیان لەسەر دادەخات. دەی ڕۆژێک و دوو ڕۆژ ئیتر مشکەکان دەیکەنە شەڕ ناو قەفەسەکە. برسێتی و جێگا تەنگی زۆریان بۆ دەهێنێ. ئیتر دەستدەکەنە یەکتری خواردن. دوای هەفتەیەک کەم دەبنەوە و ئیتر کەسیان متمانەیان بەکەسیان نامێنێ. هاکا یەکێکیان نوست لەسوچێکدا و ئەمەی تر برسیشی نەبێت، دەچێت دەیخنکێنێ. تا حاڵ وای لێ دێت دوای ٤ هەفتە هەر قەفەسەی یەک دانە مشک ماوەتەوە. مشکێکی دڕەندە، بەهەیکەل، تەڵەکەباز و دڕ و خێرا. چونکە بەهەرچی ئەزموندا ڕۆشتووە. بەڕێوبەریش ئەنجا دەرگایان بۆ دەکاتەوە و بەجێیان دەهێڵێ. ئەم مشکانە ئیتر دەستدەکەن بەخواردنی ئەوەی برسیانە، وە کوشتن و خنکاندنی هەرچی نەوەی نوێ و بچکۆلەیە. وە ڕاونانی ئەوەی دەستیان پێ ناگات.پاش دوو مانگ هیچ مشکێک نامێنێتەوە و بەڕێوبەرەکە بەم پلانە شەیتانیەی کۆتایی بەگەورەترین کێشەی کۆگای ئەو شارە هێنا. بەڵام دەزانن بەڕێوبەر چۆن مێشکی بۆ ئەم پلانە چووە؟چونکە خۆی ئاوها لەسەر خواردنی دەوروبەری، خنکاندنی نەیارەکانی و داپڵۆسین کۆمەڵگا و وەچەی خۆی بوبووە جەنابی (گەورە و بەڕێوبەر) -
دز و حیزمان دەوێت – عەزیز نەسین
کوڕێک تازە خوێندن تەواو دەکات و ناوی بەژمێریار دەردەچێت لە کوێرە ناحییەکی دورە جادە. یەکەم ڕۆژ بەڕێوبەری ناحیە پێشوازی دەکات. دەرگاکەی کراوەیە و هەرکەس دێتە لای کارەکانی بۆ دەکات. ڕێک دوای ئەوەی دەردەچن لەلای بەڕێوبەر، شکاتێک دەدەنە کوڕەی تازە ژمێریار. یەکێکیان دەڵێ: ئەم موعامەلەی بۆم کرد، بەو مەرجەی کچەکەمی بدەمێ. یەکێ تر دەڵێ: ڕەزامەندی دا لەسەر هەڵکەندنی بیر بەو مەرجەی ٣ لیرەی ڕەشادی بدەمێ. یەکێکیان دەڵێ: بۆمی کرد، بەو مەرجەی بەربەنیوەی مەڕەکانی ئەمساڵی بدەمێ. گشتی لەلای ژمێریار دەردەچن تف و نەعلەتی دەکەن. ژمێریاش واقی وڕدەمێنێ زۆر، خوایە هەموو ئیشیان بۆ دەکات و قسەی خۆشە. بۆ داوای بەرتیلیان لێ دەکات؟
ئەمیش دەڵێ مادام بەرتیل وەردەگرێت و شکاتەکانم لەدەستە دەچێتە لای. بە بەڕێوبەر دەڵێ: گوێ بگرە تۆ ئەم هەموو بەرتیل و بێئەخلاقییە دەکەیت. یان ئەوەتا شەریکم دەکەیت یان ئەوەتا شکاتەکان دەگەینمە پایتەخت قەت لێی دەرناچیت.
بەڕێوبەریش دەڵێ: منەتت نەبێت بیگەیەنە!
ژمێریارەکەش دەچێتەوە ژورەکەی خۆی سەری لەم بێمنەتیەی بەڕێوبەر دەرناچێت. لەپڕ چایچییەکە دێت ژوورەوە دەڵێ:
کوڕم شکاتەکان بگەیەنە. ئێمە هەر بەڕێوبەرێکمان بۆ دەهات کوڕی چاک. دەوڵەت دەریدەکرد. وا ١٥ ساڵە ئەم بەڕێوبەرەمان هەیە زۆر لێی ڕازین، بەڵام دوای هەموو ئیشێک درۆیەکی بۆ هەڵدەبەستین و شکاتی لێ دەکەین. قەت دەستیان لێ نەداوە.
دەرکەوتووە بۆمان: دەوڵەت پیاوی حیز و دزی دەوێت. جا بەقوربانە بیانگەیەنە